07 dec 2022

Column Tom Brands

Tom Brands
Gebiedsmanager Centrum gemeente Apeldoorn

Er valt genoeg op Apeldoorn aan te merken, ook op onze binnenstad. Vaak krijgt de binnenstad het
verwijt niet gezellig te zijn. Niet in de laatste plaats door haar eigen inwoners. Maar waar zit hem dat
dan precies in, die onvrede, vraag ik mij af. Zeker, Apeldoorn is geen oude Hanzestad en heeft geen
oude grachtenpanden of middeleeuws centrum met een oud stadhuis, een stadsmuur en smalle
straatjes. Dat soort kenmerken geven zonder meer extra sfeer. Dat heeft onze binnenstad nu eenmaal
niet. Maar wat heeft Apeldoorn wel?

Sowieso hebben we natuurlijk een fantastisch buitengebied met aan de ene kant de bossen en
heidevelden van de Veluwe en aan de andere kant het landelijk gebied tot aan de IJssel. Met een aantal
toeristische trekkers van formaat met landelijke aantrekkingskracht, zoals Apenheul, Paleis Het Loo, de
Julianatoren, de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij en in Hoenderloo de entree naar Nationaal Park
de Hoge Veluwe met het Kröller Müller museum. In het buitengebied van Apeldoorn en in onze dorpen
barst het in de vakanties van toeristen die naar onze omgeving komen om er te genieten van de natuur
en om deze attracties en musea te bezoeken.
Misschien staan we soms te weinig stil bij het feit dat we wonen in een gebied waar heel veel
Nederlanders, maar ook Belgen en Duitsers, naar toe komen om vakantie te vieren. En wij wonen hier
gewoon. Wij kunnen elk weekend struinen over de zandverstuivingen van Kootwijk zonder dat we daar
ver voor hoeven te reizen.

Onze binnenstad, hoewel dus zonder de ‘vibe’ van een stad met een middeleeuwse kern, biedt eigenlijk
wel alle voorzieningen die je nodig hebt. Daarmee ook maar gelijk antwoord gevend op de vraag ‘Is
Apeldoorn een stad of een dorp’? Nee, we hebben geen stadsrechten, maar naar hedendaagse
maatstaven zoals de oppervlakte van het stedelijk gebied, het inwoneraantal en het
voorzieningenniveau is Apeldoorn gewoon een stad. Een stad met een dorps karakter of dorpse charme,
hoor je vaak. Waar veel binnenstadsbewoners elkaar kennen, naar elkaar om kijken en elkaar groeten
op straat. En volgens mij is dat wel iets om te koesteren.
Overigens, tijdens het onderzoek dat wij deze zomer hebben gehouden waarbij bezoekers en toeristen
uitgebreid zijn geïnterviewd voor de vitaliteitsagenda hebben we eigenlijk hele positieve reacties
gekregen. Wat opviel is dat mensen van buiten Apeldoorn vaak een stuk positiever naar onze
binnenstad kijken dan mensen die in Apeldoorn wonen. De bereikbaarheid werd bijvoorbeeld als erg
goed beoordeeld en mensen voelden zich niet onveilig. Uiteraard zijn er ook verbeterpunten
meegegeven, waar we graag mee aan de slag willen. Zo heeft bijna elke gratis en bewaakte
fietsenstalling een openbaar toilet, maar is dit lang niet bij iedereen bekend, niet bij bezoekers en ook
niet bij inwoners. Daar is dus nog werk aan de winkel als het gaat om dat duidelijker te communiceren.
En dat gaan we ook zeker doen.

Apeldoorn gaat de komende jaren groeien naar 180.000 inwoners, waarvan ook een deel van de nieuwe
woningen en inwoners in de binnenstad komt. Denk aan de ontwikkelingen als Hertzbergerpark,
Cascade, Mirador en de Meesters van Apeldoorn als ik ze bij de naam noem zoals de
projectontwikkelaar ze gedoopt heeft. Bij menig Apeldoorn waarschijnlijk beter bekend als het Centraal

Beheer-kantoorpand, de Activerium-locatie, de van Berlo-locatie en de Sportfondsenbad-locatie. Ook
langs het kanaal en in het Veldhuisgebied bij verffabriek Talens en de voormalige Nettenfabriek zal
verstedelijking plaatsvinden en worden flinke aantallen woningen toegevoegd. En wat dacht je van de
Oranjerie, die een behoorlijke transformatie zal ondergaan. Die herken je over een aantal jaren niet
meer terug. Er is nu veel winkelleegstand en de nieuwe eigenaar is voornemens om zeker de helft van
het aantal winkelmeters te schrappen en daar de nodige woningen voor terug te laten komen. Ook
leegstand draagt natuurlijk in negatieve zin bij aan de beleving van een binnenstad. Mooi dus dat hier
een eigenaar is die daar werk van wil maken.

En die mooie groene Veluwe? Die halen we onze binnenstad in. We zijn gestart met een aantal
omvangrijke projecten waarbij we de openbare ruimte stevig gaan vergroenen. Bij de projecten
Parkstraat (Hoofdstraat), Griftpark (Kanaalstraat, Hofstraat, Kalverstraat) en de Grote Markthof (aan de
Marktstraat) is de ontwerpfase gestart, waarbij ook inwoners en ondernemers die hebben aangegeven
mee te willen denken, nauw betrokken worden.
Ook bij het project de Oranjerie is de eigenaar voornemens om veel openbare ruimte toe te voegen met
onder andere een groot, nieuw plein aan de Nieuwstraat, die dan meteen heel groen wordt ingericht.

Daarnaast, nog even terugkomend op die historische panden, is het echt niet zo dat Apeldoorn op dat
vlak niks te bieden heeft, integendeel. Je moet gewoon wat beter kijken. Er worden steeds meer gevels
in oude luister hersteld en kijk bijvoorbeeld in het noordelijk deel van de Hoofdstraat en in de Van
Kinsbergenstraat maar eens wat hoger dan de begane grond. Dan zul je zien dat er genoeg moois te zien
is. Voor de mensen die wat minder hebben met historische gevels, denk ik dat er alsnog genoeg te
beleven is in onze binnenstad.
Ik zie op een zonnige dag toch echt een hoop vrolijke gezichten van mensen die bijvoorbeeld op het
Raadhuisplein of het Leienplein van een drankje en een hapje genieten. Verder hebben we toch een
redelijk winkelaanbod waar je voor de meeste dingen terecht kunt en heb ik bijvoorbeeld heel veel
positieve reacties gezien en gehoord op het feit dat Dille & Kamille binnenkort neerstrijkt in onze
binnenstad. Toch een mooie opsteker en een verrijking van het winkelaanbod. Ook gaat zeer binnenkort
de nieuwe fietsenstalling aan het Marktplein open. Deze zal, zeker op de zaterdag uitkomst bieden aan
mensen die de warenmarkt bezoeken en hun fiets daar gratis, bewaakt en gelijkvloers kunnen stallen. Ik
ben blij dat er ook veel positieve ontwikkelingen in het verschiet liggen die onze binnenstad weer
aantrekkelijker en gastvrijer maken.
Als je alles bij elkaar optelt, is Apeldoorn eigenlijk gewoon woest aantrekkelijk. En dan zouden we daar
nu met z’n allen nog een beetje trots op moeten worden en dat ook delen en uitstralen. De belangrijkste
ambassadeurs van een stad zijn haar eigen inwoners en ondernemers. Dat kan in positieve en negatieve
zin het geval zijn. Ik kies er dan toch voor om vooral de positieve kanten te belichten en ik hoop velen
met mij.

En terwijl er flink wat ambitieuze plannen op stapel liggen voor woningbouw en de transformatie van de
openbare ruimte, blijven wij ondertussen als gemeente samen met onze partners heel kort op de bal
zitten als het gaat om het op peil houden van de leefbaarheid van onze binnenstad voor onze inwoners
en ondernemers.
Hierbij geven we op dit moment onder andere prioriteit aan handhaving op fietsers in het
voetgangersgebied wanneer dat niet is toegestaan, zwerfafval, straatintimidatie en overlast van
bepaalde groepen. Zo werken we bijvoorbeeld met de politie en andere instanties concreet aan het

aanpakken van overlastsituaties in het Amaliapark, aan de Deventerstraat en op en rond het Marktplein.
Voor inwoners, ondernemers en bezoekers streven wij ernaar dat het prettig wonen, ondernemen en
verblijven blijft.
Tot zo ver mijn laatste column in ’t Stadsmidden van 2022. Op het moment dat deze editie bij u op de
deurmat ligt, is de Sint al lang en breed weer vertrokken naar Spanje en liggen de eerste cadeautjes
onder de kerstboom. Vergeet niet om die cadeautjes zoveel mogelijk lokaal te kopen bij de
ondernemers van onze binnenstad, zodat we er samen voor zorgen dat zij het hoofd boven water
houden en onze binnenstad gezellig en levendig houden. Dat geldt natuurlijk ook voor een avondje uit
en lekker uit eten, dat doet u toch in Apeldoorn? Voor nu wens ik u fijne feestdagen en een goede
jaarwisseling.

Voor meer informatie over ontwikkelingen in onze binnenstad, kijk op apeldoorn.nl/binnenstad en voor
vragen, mail naar binnenstad@apeldoorn.nl.